Bezuinigingen WMO voorbarig en onnodig
Laten we eerlijk zijn: 1 op de 7 kinderen in Nederland in de jeugdzorg – dat is een schokkend getal. En nee, dat kan niet de bedoeling zijn. Er móét dus iets gebeuren. Maar de vraag is: wat precies? En belangrijker nog: hoe?
Daarom verbaast het me dat we in Gouda nu al overgaan tot het invullen van forse bezuinigingen op de jeugdzorg, terwijl de oorzaak van de toenemende vraag nauwelijks aan bod komt en daar niets aan lijkt te worden gedaan. Dat doen we op basis van een onderzoeksrapport van Berenschot, een degelijk en deskundig bureau, zeker. Maar voor een vraagstuk dat draait om uitvoering, samenwerking in de keten en maatschappelijke dynamiek, is het een wat merkwaardige keuze. Berenschot staat bekend om zijn financiële en bestuurskundige bril, terwijl het hier zou moeten gaan over mensen, structuren en oorzaken.
Het lijkt erop dat met de keuze voor Berenschot het college de richting al had bepaald: het moet goedkoper. Punt. Maar daarmee neem je de kern van het probleem niet weg. Jeugdzorg kampt met structurele druk, een toename van complexe problematiek én – laten we dat niet vergeten – een samenleving waarin steeds vaker een beroep wordt gedaan op professionele hulp. Dat los je niet op met een Excel-bestand en een paar procenten minder.
Sterker nog: als we nu al snijden in de lichtere vormen van hulp, dan is het wachten op de zwaardere gevallen. En die zijn niet alleen schrijnender voor de jongeren zelf, maar ook vele malen duurder. We schuiven het probleem dus vooruit, en vergroten het tegelijkertijd. Dat is geen beleid, dat is korte-termijndenken.
Gouda ondergraaft landelijke acties VNG
Wat het nog wranger maakt: terwijl de VNG namens gemeenten flinke druk uitoefent op het Rijk om de landelijke bezuinigingen op jeugdzorg terug te draaien, lijkt Gouda alvast de handdoek in de ring te gooien. Door nu al in onze begroting een bezuiniging in te vullen waarvan de basis nog ontbreekt, ondergraven we dat landelijke signaal. En het blijft niet bij woorden: de VNG heeft zelfs aangekondigd naar de Raad van State te stappen als het Rijk de bezuinigingen niet terugdraait. Daarbij zal waarschijnlijk om een voorlopige voorziening worden gevraagd, wat betekent dat we binnen enkele maanden al duidelijkheid kunnen hebben over het al dan niet doorgaan van die bezuinigingen. Waarom zouden we dan nu al anticiperen op iets dat misschien helemaal niet doorgaat?
Bezuinigingen WMO niet nodig
En dan is er nog de Wmo. Ook daar wordt nu bezuinigd, uit voorzorg. Er is vergrijzing, dus er zal wel een kostenstijging komen, zo is de redenering. Maar die stijging blijft op dit moment uit. Waarom zouden we dan nu al gaan snijden in voorzieningen die juist zorgen voor zelfredzaamheid en voorkomen dat mensen zwaardere zorg nodig hebben? Dat is bezuinigen op basis van een vermoeden, niet op basis van realiteit. Bezuinigen om het bezuinigen.
Natuurlijk moeten we kritisch blijven kijken naar de kosten. Natuurlijk moeten we zorgen voor een sluitende begroting. Maar dat moet geen excuus worden om noodzakelijke investeringen in de basis van onze samenleving – onze jongeren, onze ouderen – uit de weg te gaan.
Juist nu is het moment om de juiste vragen te stellen, in plaats van te snel naar antwoorden te grijpen die vooral financieel goed uitkomen. Want achter elk cijfer zit een mens. En beleid zonder visie, zonder oog voor oorzaak en samenhang, is uiteindelijk niet alleen duur – het is ook kil.
Peter van der Zwan
Gouda Vitaal
Gouda Vitaal
Recente reacties